Giới thiệu về cây Long não
Cây long não hay còn gọi là cây dã hương, Chương não, thuộc họ Long não (Lauraceae), có tên khoa học là Folium et lignum Cinnamomi camphorae.
Cây Long não có nguồn gốc từ Trung Quốc và Nhật Bản. Hiện nay, cây được trồng rộng rãi ở nhiều nước nhiệt đới và cận nhiệt đới. Ở Việt Nam, Long não được trồng nhiều ở các tỉnh miền Bắc. Ở Cao Bằng, Lạng Sơn, Lai Châu còn những cây rất lâu năm, ước tính có cây lên đến 100 năm tuổi
Đặc điểm hình thái cây long não
Cây gỗ, cao 10 – 15m. Vỏ thân nứt nẻ, màu xám nâu. Lá mọc so le, phiến dài, đầu lá kéo dài thành một mũi nhọn ngắn, mặt trên xanh sẫm bóng, mặt dưới nhạt, có 3 gân lá tỏa lên từ gốc. Hoa nhỏ, mọc thành chùm ở kẽ, ngắn hơn lá. Quả hình cầu, to bằng hạt tiêu, phía dưới có cuốn nhỏ hình chén.
Tất cả các bộ phận của cây đều mang những tế bào chứa tinh dầu.
Bộ phận dùng: Gỗ và lá là nguyên liệu chính để cất tinh thể và tinh dầu .
Thành phần hóa học của cây long não
Tinh dầu: Gỗ của cây trưởng thành chứa 4,4% tinh dầu. Thành phần chủ yếu của tinh dầu là camphor (64,1%). Lá cây có chứa 1,3% tinh dầu, trong đó camphor chiếm 81,5%.
Trong công nghiệp, khi cất Long não người ta thu được phần đặc là tinh thể có màu trắng và phần lỏng là tinh dầu từ cây Long não.
Công dụng của cây long não
Trong y học:
- Cây long não có vị cay, tính nóng, có độc, có công dụng Sát trùng, tiêu viêm, giảm đau.
- Cây long não có tác dụng hưng phấn trung khu thần kinh, tăng cường hô hấp và tuần hoàn. Với trung khu thần kinh đang ở trạng thái ức chế thì tác dụng này càng rõ.
Khi bôi vào da, thuốc gây cảm giác mát do thuốc kích thích vào thụ thể cảm giác lạnh và có tác dụng giảm đau, giảm ngứa, gây tê nhẹ.
Thuốc có tác dụng kích thích đường ruột, gây cảm giác ấm áp, dễ chịu đối với bao tử. Liều cao có thể gây buồn nôn, nôn.
Thuốc dễ được hấp thu nhanh qua niêm mạc bất kỳ nơi nào trên cơ thể, kể cả niêm mạc bao tử.
Độc tính của thuốc: Liều 0,5 – 1g có thể gây hoa mắt chóng mặt, đau đầu, cảm giác nóng, gây kích thích, nói sảng. Uống trên 2g có thể dẫn đến vỏ não bị kích thích gây co giật, có thể suy hô hấp và tử vong.
Chữa viêm họng, ho, đờm khò khè
Bột từ cây Long não 1,5g, phèn chua 7g, băng phiến đại bi 3g, tất cả hòa tan trong một ít cồn rồi thêm nước ấm vừa đủ 30ml. Khi dùng lấy tăm bông tẩm thuốc bôi vào họng. Ngày dùng vài lần.
Chữa hôi nách
Bột Long não 0,4g, gừng sống 1 miếng. Giã nhỏ, lấy nước xoa vào nách. Ngày làm vài lần.
Chữa đau răng
Long não 3g, chu sa 3g. Nghiền thành bột, xát vào chỗ đau răng.
Trị trẻ em ghẻ, lở ngứa
Long não, hoa tiêu, mè đen lượng đủ bôi tán thành bột mịn trộn với vaselin để bôi.
Trị chàm ở chân bội nhiễm hoặc loét
Long não 3g, đậu hũ 2 miếng, trộn nát đắp ngoài.
Trị đau khớp do bong gân
Dùng Long não pha cồn 10% để xoa bóp hoặc chế dầu Long não gồm Long não và dầu tùng tiết, trộn lại bôi chỗ đau.
Trong đời sống
Gỗ và lá dùng để cất tinh dầu, cung cấp camphor thiên nhiên. Chất này dùng làm thuốc hồi sức cho tim trong trường hợp cấp cứu và làm thuốc sát khuẩn đường hô hấp. Tinh dầu long não có thể dùng xoa bóp ngoài da chữa vết thương đau, ngứa, sung huyết. Ngoài ra, nó còn dùng để chế dầu cao xoa bóp.
Long não còn dùng trong công nghiệp chế ngà voi nhân tạo, phim ảnh, chất cách điện, dùng chống nấm mốc mối mọt, sản xuất thuốc trừ sâu…
Cây Long não còn làm cây bóng mát, tán rộng, xanh tốt quanh năm, lá có khả năng hấp thu kim loại nặng làm sạch môi trường.
Lưu ý khi dùng long não
- Dùng ngoài: Lượng vừa đủ tán bột trộn với dầu hoặc cồn bôi.
- Uống trong: 0,1 – 0,2 g thuốc tán hoặc rượu.
- Chú ý: Cơ thể nóng sốt không uống. Thuốc có độc nên phải hết sức thận trọng, nhất là đối với phụ nữ và trẻ em. Thuốc kỵ lửa.
Cây long não là loại thảo dược quý dùng để chữa bệnh. Tuy nhiên, cũng giống như nhiều loại thảo dược khác, khi sử dụng bạn cần tham vấn ý kiến của bác sĩ có chuyên môn.